η ομορφια της αναζητησης,
ενας δρομος χωρις τελος.
Μια ιστορια των Σουφι. Αφηγειται ο Οσσο:
Ενας ξυλοκοπος ηταν πολύ γέρος, χωρις οικογενεια- η γυναικα του ειχε πεθανει κ δεν ειχε παιδια. Για να εξασφαλιζει το φαγητο στα γηρατεια του- κ πρεπει να ηταν ογδοντα χρονων-ηταν αναγκασμενος να δουλευει σκληρα κ να πηγαινει στο δασος για να κοψει ξυλα κ να τα πουλαει. Στην καλυτερη περιπτωση, αυτά που επαιρνε ισα που του εφταναν να επιβιωσει.
Καθε μερα στο δασος περνουσε από έναν Σουφι μυστη που καθοταν κατω από ένα δεντρο. Κ όπως συμβαινει στην παραδοση της Ανατολης, αγγιζε τα ποδια του μυστη, επαιρνε την ευλογια του κ πηγαινε στη δουλεια του.
Ο μυστης άρχισε να λυπαται τον ανδρα. Μια μερα ειπε: «Εισαι παραξενος ανθρωπος, δεν νιωθεις καμια περιεργεια, επειδη αν πας λιγο πιο βαθια μεσα στο δασος, μπορεις να βρεις ένα ορυχειο χαλκου. Κ μονο η δουλεια μιας μερας θα είναι αρκετη για να εξασφαλισεις φαγητο για επτα μερες. Τωρα πρεπει να δουλευεις κάθε μερα. Ακομη κ γω αρχισα να σε λυπαμαι. Προχωρησε λιγο πιο μεσα».
Ο ανδρας δισταζε επειδη ηξερε το δασος…αλλα ποιος ξερει. Ισως ο μυστης να ειχε δικαιο, επειδη ηταν κ εκεινος στο δασος. Από οσο μπορουσε να θυμηθει, ο μυστης ηταν παντα κατω από το δενδρο. Θα μπορουσε απλα να προσπαθησει, ακομα κ ανδεν ηταν σιγουρος ότι θα συνεβαινε…Αλλά βρηκε ένα ορυχειο χαλκου. Μαζεψε αρκετο χαλκο κ αυτό του εφτασε για μια βδομαδα.
Ξεκουραστηκε, κ μετα από μια βδομαδα όταν επεστρεψε εδειχνε λιγο καλυτερα, πιο υγιης, λιγο πιο νεος. Αγγιξε τα ποδια του μυστη κ ειπε: «Αυτή τη φορα αγγιζω τα ποδια σου όχι μονο λογω παραδοσης, ειμαι πραγματικα ευγνωμων».
Ο μυστης ειπε: «Τοσο συντομα; Εισαι ανοητος! Αν πας λιγο πιο βαθια μεσα στο δασος θα βρεις ένα ορυχειο ασημιου. Η δουλεια μιας ημερας θα είναι αρκετη για ενα μηνα».
Ο ανδρας δεν μπορουσε να το πιστεψει- ειχε ζησει ολη του τη ζωη στη δυστυχια κ στα βασανα. Αλλά ο μυστης ειχε αποδειχτει σωστος την πρωτη φορα· ισως, ποιος ξερει, να ειχε ξανα δικιο. Ή ισως ο μυστης απλα να αστειευόταν ή να τον κοροιδευε, αλλά δεν ηταν κακο να παει.
Πηγε λιγο πιο βαθια, κ βρηκε ένα ορυχειο ασημιου. Ειπε: «Θεε μου! Σπαταλησα ολη μου τη ζωη κοβοντας ξυλα. Ηταν σκληρη δουλεια, κ το να τα πουλησω ηταν επισης δυσκολο. Υπαρχουν τοσοι πολλοι ξυλοκοποι, τοσος εντονος ανταγωνισμος».
Μαζεψε λιγο ασημι, κ ηταν στ’αληθεια αρκετο για ένα μηνα. Εζησε στην πολυτελεια κ στην ανεση. Μετα απο ένα μηνα ηρθε κ επεσε στα ποδια του μυστη κ ειπε: « Ειμαι πραγματικα ευγνωμων, κ λυπαμαι που υπηρξαν στιγμες που σε αμφισβητησα».
Ο μυστης ειπε: «Ακομη δεν με εχεις καταλαβει. Πηγαινε λιγο πιο βαθια».
Ο ανδρας ειπε: «Για πιο λογο; Ζω μεσα στην πολυτελεια!».
Εκεινος ειπε: «Δεν ξερεις τι είναι πολυτελεια. Προχωρησε λιγο πιο περα κ θα βρεις ένα χρυσωρυχείο ».
Ο ξυλοκοπος δεν μπορουσε να συλλαβει την ιδεα να εχει ένα χρυσωρυχειο, αλλά πηγε. Τωρα δεν υπηρχε αμφιβολια: ο μυστης σιγουρα ηξερε.
Βρηκε τον χρυσο, κ ο μυστης ειπε: «Αυτό θα είναι αρκετο για ενα χρονο. Ισως να μην μπορεσω να σε δω για ένα χρονο τωρα».
Ο ξυλοκοπος ειπε: «Όχι, θα ερχομαι μια στο τοσο για να αγγιζω τα ποδια σου. Εισαι ανθρωπος των θαυματων! Γιατι καθεσαι εδώ, τη στιγμη που ξερεις τοσα πολλα για το χρυσαφι κ το ασημι;»
Την επομενη φορα που ηρθε στον μυστη εμοιαζε με έναν τελειως διαφορετικο ανθρωπο-ομορφα ρουχα, ομορφα παπουτσια- κ σιγουρα ειχε γινει πιο νεος, πιο υγιης. Ειχε παρει βαρος· πριν ηταν σαν σκελετος.
Ο μυστης χρειαστηκε λιγη ωρα για να τον αναγνωρισει, ότι αυτος ηταν ο γερο-ξυλοκοπος. Ειπε: «Λοιπον, τα πραγματα πηγαινουν καλα;»
Ο ανδρας ειπε: « Πηγαινουν τρομερα καλα, αλλά χθες το βραδυ θυμηθηκα…ισως να υπαρχει κατι περισσοτερο περα από αυτό».
Ο μυστης ειπε: « Τωρα, επιτελους, καταφερα να φτασω στην καρδια σου. Τωρα εχεις ελπιδα, τωρα εχεις ένα πολλα υποσχομενο μελλον. Ναι, υπαρχει κατι περα από αυτό: Ένα αδαμαντωρυχείο».
Ο ξυλοκοπος ειπε: «Θεε μου, γιατι δεν μου το ειπες απο την αρχη; Γιατι να χασω τον χρονο μου με τον χαλκο κ το ασημι κ τον χρυσο;»
Ο μυστης ειπε: «Δεν θα με ειχες πιστεψει, δεν θα με ειχες εμπιστευτει. Δεν θα ειχες παει αν σου ελεγα για διαμαντια. Επρεπε να σε οδηγησω σιγα-σιγα. Τωρα ηρθες από μονος σου να με ρωτησεις, κ αυτό είναι καλο σημαδι. Δεν εισαι πλεον ικανοποιημενος, ευχαριστημενος, παρ’ολο που ζεις πιο πολυτελως από οποιονδηποτε αλλον».
Ο ξυλοκοπος ειπε: «Αυτό είναι αληθεια. Θα κανω μια δοκιμη». Πηγε κ βρηκε τα διαμαντια.
Καθως επεστρεφε πηγε στον μυστη κ ειπε: « Τωρα ισως να μη ξαναρθω καθολου. Αυτά τα διαμαντια μου φτανουν για ολη μου την ζωη. Γι’ αυτό επεστρεψα για να αγγιξω τα ποδια σου».
Ο μυστης ειπε: « Μα υπαρχει κατι άλλο περα πο αυτό».
Ο ξυλοκοπος ειπε: «Όχι, δεν υπαρχει τιποτε περα από τα διαμαντια. Τι μπορει να υπαρχει περα από τα διαμαντια; Τωρα απλα κανεις πλακα!»
Ο μυστης ειπε: «Πιστεψε με. Ελα τουλαχιστον μια φορα. Υπαρχει κατι περα απο τα διαμαντια».
Κ την δευτερη μερα ο ανδρας εμφανιστηκε- δεν μπορεσε να κοιμηθει ολη νυχτα. Ειχε αρκετα διαμαντια για να ζησει ολη του τη ζωη σαν βασιλιας, αλλά την επομενη μερα ηρθε. Ο μυστης καθοταν με τα ματια του κλειστα- αυτό γινοταν για πρωτη φορα. Ο ξυλοκοπος αγγιξε τα ποδια του, αλλά ο μυστης εμοιαζε με αγαλμα. Δεν κουνηθηκε, δεν ελαβε την ευγνωμοσυνη του.
Ταρακουνησε τον μυστη κ ειπε: «Τι συνεβη; Θα μου εδειχνες κατι που βρισκεται πιο περα».
Ο μυστης ειπε: «Αυτό σου δειχνω. Περα από τα διαμαντια βρισκεται το ιδιο σου το είναι…λιγο πιο περα. Αν δεν ανακαλυψεις το ορυχειο του είναι σου, δεν εχεις βρει τιποτε».
Ο ξυλοκοπος ειπε: «Τωρα καταλαβαινω γιατι καθεσαι παντα εδώ, κατω από από αυτό το δεντρο, χωρις να ασχολεισαι ποτε με διαμαντια. Τωρα θα καθησω διπλα σου κατω από αυτό το δεντρο μεχρι να βρω αυτό το ορυχειο για το οποιο μιλας. Είναι πολύ δυσκολο. Το άλλο ηταν πολύ ευκολο- να προχωραω λιγο πιο βαθια, λιγο πιο βαθια. Τωρα αλλαζεις ολη την κατευθυνση».
Ενώ ο ξυλοκοπος καθοταν σιωπηλα στο δασος μαζι με τον μυστη- κ διαποτιζοταν με την παρουσια του, τη σιωπη του, την στοργικοτητα του- περασε ολη μερα, κ όταν ο ηλιος εδυε ο ανδρας σαστισε. Ανοιξε τα ματια του. Ειπε: «Επρεπε να μου το ειχες πει νωριτερα- περνουσα από εδώ. Δεν εισαι ανθρωπος με συμπονια. Για χρονια εκοβα ξυλα, κουβαλουσα το φορτιο στους ωμους μου, κ εσυ απλα καθοσουν εδώ κ απολαμβανες αυτην την εσωτερικη αισθηση, αυτην την εσωτερικη χαρα, κ δεν μου το ελεγες».
Ο μυστης ειπε: « Δεν θα με ειχες ακουσει. Πρωτα χρειαζονται τα διαμαντια. Τωρα μπορεις να πας σπιτι, επειδη το ορυχειο των θησαυρων σου βρισκεται μεσα σου. Απλα να θυμασε ένα πραγμα: να προσωρας συνεχως, μην σταματησεις ποτε. Δεν υπαρχει τερμα, επειδη κάθε τερμα είναι θανατος. Τα θαυματα είναι δυνατα, αλλα κανενα θαυμα δεν προκειται να είναι η τελειοτητα».
Ο Οσσο σταματησε τη διηγηση του κ μας κοιταξε λεγοντας: «Στηριζω την Ουτοπια».
Υστερα σηκωθηκε, εβαλε τα χερια μπροστα στο στηθος του, σαν να προσευχοταν, μας χαιρετησε, κ εφυγε όπως παντα χαμογελαστος από την μεγαλη αιθουσα.